Strona główna / Powiat Raciborski / Nasi PARTNERZY / Miasto Rendsburg (Niemcy)

Oficjalna strona internetowa:  www.rendsburg.de

Miasto Rendsburg jest położone w samym sercu landu Schleswig - Holstein na północy Republiki Federalnej Niemiec. Powstało w 1150 r. a pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1199r. Na łącznej powierzchni 2372 hektarów mieszka 30.000 mieszkańców. Miasto jest stolicą powiatu Rendsburg - Eckernförde i leży na skrzyżowaniu ważnych szlaków drogowych, kolejowych jak również wodnych. Przez Rendsburg przepływa kanał Kiloński, łączący może Bałtyckie i Północne. Wraz z 5 graniczącymi gminami Rendsburg tworzy kulturalno - gospodarcze centrum dla blisko 100 000 ludzi.


Miasto Rendsburg było pierwszą jednostką administracyjną, z którą Powiat Raciborski nawiązał nieoficjalną współpracę opierająca się głównie na współpracy szkół w ramach programu "Socrates Commenius".

Dnia 10 stycznia 2001 r. podpisany został list intencyjny pomiędzy Powiatem Raciborskim a Miastem Rendsburg (Niemcy), potwierdzający zamiar kontynuowania rozpoczętej współpracy pomiędzy szkołami z Rendsburga i z terenu powiatu raciborskiego. Efektem dotychczasowych kontaktów obu samorządów było podpisanie 5 maja 2004 r. w Rudach (Powiat Raciborski) umowy o przyjaźni pomiędzy Powiatem Raciborskim a Miastem Rendsburg. 

Od 2000r. Powiat Raciborski wziął min. udział w konferencji poświęconej wymianie młodzieży polsko-niemieckiej oraz w Międzynarodowych Igrzyskach Młodzieżowych i Dniach Rendsburga.

 

HISTORIA WSPÓŁPRACY POWIATU RACIBORSKIEGO
Z MIASTEM RENDSBURG W UJĘCIU CHRONOLOGICZNYM

  1. 30 marca 2003 r. delegacja z powiatu raciborskiego uczestniczyła w uroczystościach zaprzysiężenia nowego Burmistrza Miasta Rendsburg.

  2. W kwietniu 2003 r. w Rendsburgu gościła delegacja Centrum Kształcenia Ustawicznego w Raciborzu, a celem wizyty było nawiązanie współpracy z Szkołą Zawodową.

  3. We wrześniu 2003 r., na zaproszenie Zespołu Szkół Zawodowych z Rendsburga, nauczyciele przedmiotów zawodowych z powiatu raciborskiego uczestniczyli w Międzynarodowym Spotkaniu Nauczycieli „Baltic Meeting” w Rendsburgu.

  4. W lutym 2004 r. Powiat Raciborski zaprosił oficjalnie samorząd Rendsburga do podpisania umowy o przyjaźni podczas spotkania partnerów zagranicznych Powiatu raciborskiego pn. „Dni Partnerstwa”. Dokument podpisany został 5 maja 2004 r. w Rudach (pow. raciborski).

  5. W dniach od 29 lipca do 2 sierpnia 2004 r. ponad 80-osobowa grupa młodzieży z terenu powiatu raciborskiego wzięła udział w VI Międzynarodowych Igrzyskach Młodzieżowych i Dniach Rendsburga. Powiat Raciborski reprezentowany był przez zespół wokalny „Miraż” z Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu, zespół teatralny „Agrafka” z Raciborskiego Centrum Kultury, pływaków i lekkoatletów z Zespołu Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego w Raciborzu oraz piłkarzy z Zespołu Szkół Mechanicznych w Raciborzu. W ogólnej klasyfikacji medalowej VI Międzynarodowych Igrzysk Młodzieżowych, reprezentacja Powiatu Raciborskiego zajęła pierwsze miejsce, zdobywając 33 złote, 22 srebrne i 13 brązowych medali.

  6. W dniach 3-5.08.2005 r. z wizytą roboczą w Powiecie Raciborskim gościła delegacja z miasta Rendsburg. Podczas wizyty omawiano harmonogram działań z zakresu współpracy gospodarczej.

  7. W dniach 8-9.06.2006 r. Powiat Raciborski odwiedziła delegacja gospodarcza z miasta Rendsburg. Celem wizyty były konkretne rozmowy z przedstawicielami zainteresowanych firm, instytucji i przedsiębiorstw z Powiatu raciborskiego dot. nawiązania współpracy gospodarczej.

  8. W dniach 20-24.09.2006 r. delegacja Powiatu raciborskiego wzięła udział w targach rolniczych NORLA 2006 w Rendsburgu. Oprócz zapoznania się z ofertą przemysłu rolniczego regionu duża uwagę poświecono ustalaniu możliwych ram współpracy gospodarczej pomiędzy podmiotami z obu samorządów.

  9. W dniu 02.04.2007 r. z krótką wizytą roboczą gościli w Powiecie Raciborskim przedstawiciele miasta Rendsburg. Tematem wizyty były rozmowy robocze dot. funduszy europejskich w kontekście nowego okresu programowania.

  10. W dniach 15-16.09.2007 r. z oficjalna wizytą gościła 3 osobowa delegacja radnych Miasta Rendsburg. Głównym elementem wizyty był udział w jednej z imprez w ramach roku J v. Eichendorffa a mianowicie: uroczystościach nadania imienia „Josepha von Eichendorffa” gimnazjum z oddziałami dwujęzycznymi oraz otwarcie łącznika ILO w Raciborzu. Ważnym elementem był udział zaproszonych gości w Dożynkach Powiatowo-Gminnych.

  11. W dniach 6-9.06.2008r.4 osobowa delegacja oficjalna wzięła udział w jubileuszu 750-lecia Fundacji Cysterskiej w Rudach.

  12. W dniach 28.07–2.08.2008 r. reprezentacja z powiatu raciborskiego wzięła udział w Igrzyskach Młodzieżowych i Dniach Kultury w Rendsburgu.

  13. W dniach 15-18.05.2009 r. w Powiecie Raciborskim młodzieżowa grupa taneczna (9 osób) oraz delegacja oficjalna (5 osób) wzięły udział w oficjalnych obchodach jubileuszu 5-lecia partnerstwa Powiatu Raciborskiego z Miastem Rendsburg. Podczas obchodów podsumowano 5-letnią współpracę i ustalono kierunki rozwoju partnerstwa Miasta Rendsburg i Powiatu Raciborskiego na następne lata. Wizyta ta była także promocją młodych tancerzy z Miasta Rendsburg w Powiecie Raciborskim.

  14. W dniach 28-30.10.2009 r. w Rendsburgu odbyły się uroczystości z okazji 5-lecia współpracy partnerstwa Miasta Rendsburg i Powiatu Raciborskiego. Dnia 29 października 2009 roku reprezentanci Powiatu Raciborskiego złożyli wizytę Przewodniczącemu Rady Powiatu Rendsburg-Eckernfoerde, który zarazem pełni funkcję szefa rady nadzorczej szpitala w Rendsburgu. Następnie delegacja zwiedziła szpital. Podczas wizyty omówiono zasady organizacji, funkcjonowania i finansowania służby zdrowia w Niemczech i w Polsce. Złożono także wizytę w byłych koszarach wojskowych nad rzeką Eider, w których obecnie znajduje się przedsiębiorstwo miejskie Umwelt-und Technikhof der Stadt Rendsburg. Podczas spotkania przedstawiono możliwości zagospodarowania mienia powojskowego przez samorządy w Niemczech. Podczas rozmów roboczych z Burmistrzem Rendsburga, Panem Andreasem Breitnerem, i przewodniczącym frakcji w Radzie Miasta Rendsburga ustalono, iż dotychczasowy kierunek działań dotyczących partnerskiej współpracy zostanie utrzymany.

  15. W dniach 24-27 lipca 2012 r. Rendsburgu odbywały się VIII Europejskie Igrzyska Młodzieżowe 2012. W spotkaniu po raz trzeci uczestniczyła młodzież z terenu powiatu raciborskiego. Blisko 60-osobowa reprezentacja ziemi raciborskiej składała się z młodych artystów i sportowców. Jej występy obserwował Starosta Raciborski. Niemieckie miasto Rendsburg to partner zagraniczny Powiatu Raciborskiego.

    Europejskie Igrzyska Młodzieżowe to cykliczna impreza, organizowana co cztery lata. W wydarzeniu uczestniczy głównie młodzież z miejscowości/regionów będących partnerami zagranicznymi Rendsburga. Do miasta przybędą przedstawiciele Danii, Wielkiej Brytanii, Francji, Norwegii, Holandii, Szwecji, Niemiec oraz Polski. Łącznie ok. 850 gości - muzyków, sportowców, tancerzy, aktorów. W dziedzinie sportu powiat raciborski reprezentowali: lekkoatleci oraz pływacy (MKS-SMS "Victoria" Racibórz), piłkarze (KP Unia Racibórz), piłkarki ręczne (UKS "Płomień" Pietrowice Wielkie), tenisistki (TKKF Rafako Racibórz), a w dziedzinie kultury - grupa taneczna "Uśmiech" działająca przy Gminnym Zespole Oświaty, Kultury, Sportu i Turystyki w Tworkowie.

  16. W dniach 3-6 października 2012 r. w powiecie raciborskim gościła siedmioosobowa delegacja radnych i nauczycieli z partnerskiego miasta Rendsburg w Niemczech. Podczas wizyty goście spotkali się z członkami Zarządu Powiatu, kierownictwem urzędu oraz posłem na Sejm RP Henrykiem Siedlaczkiem. Odwiedzili Zespół Szkół Mechanicznych, Zamek Piastowski w Raciborzu, Górnośląskie Centrum Kultury i Spotkań im. J. von Eichendorffa w Łubowicach, Muzeum w Raciborzu oraz raciborski Rynek oraz Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach. W składzie delegacji miasta Rendsburg byli m.in. Sabine Stechmann, radna z Komisji ds. Budownictwa oraz Finansów, członkini frakcji Modernes Rendsburg, Peter Krone z Komisji Edukacji, Kultury i Sportu oraz Fritjof Wilken, przewodniczący Komisji Finansów oraz członek Komisji Głównej.

  17. W dniach 05-08.06.2013 r. w Raciborzu odbywał się II Festiwalu Piosenki Europejskiej. W festiwalu udział wzięli artyści z Raciborza, Śląska, Niemiec (partnerskie powiaty Märkischer i Elbe-Elster, Miasto Rendsburg) oraz Czech i Ukrainy (Miasto Komsomolsk). W wydarzeniu uczestniczyły także oficjalne delegacje z partnerskich dla Powiatu Raciborskiego samorządów tj. niemieckiego Powiatu Märkischer i ukraińskiego miasta Komsomolsk. Uczestnicy zagraniczni, obok międzynarodowych warsztatów wokalnych, wzięli również udział w programie kulturalnym, który obejmował m.in. wizytę w Szkółce Kontenerowej w Nędzy, Nadleśnictwo Rudy Raciborskie oraz Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach. Festiwal był częścią projektu pt. "Polifonia Europy - z Niemiec przez Polskę po Ukrainę. Festiwal Piosenki Europejskiej w ramach Międzynarodowego Tygodnia Kultury w Powiecie Raciborskim" współfinansowanego przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej w Warszawie.

  18. W dniach 4-8 czerwca 2014 r. w Raciborzu realizowany był projekt pn. "Młodzi mistrzowie. Warsztaty sztuki wokalnej oraz III Festiwal Piosenki Europejskiej w ramach Międzynarodowego Tygodnia Kultury na Zamku Piastowskim w Raciborzu". W trakcie projektu w Zamku Piastowskim prezentowana była wystawa "Tożsamość" zawierająca dzieła 19 twórców m.in. z powiatów Elbe-Elster, Maerkischer Kreis i powiatu raciborskiego. Od 4 do 7 czerwca w Młodzieżowym Domu Kultury i Zamku odbywały się przesłuchania konkursowe i międzynarodowe warsztaty wokalne dla uczestników III Festiwalu Piosenki Europejskiej.

    W festiwalu udział wzięli artyści z Polski, Niemiec oraz Czech. Efektem festiwalu był koncert finałowy, który odbył się 8 czerwca na zamkowej scenie plenerowej. W wydarzeniu uczestniczyły także oficjalne delegacje z partnerskich dla Powiatu Raciborskiego niemieckich samorządów: Powiatu Elbe-Elster i miasta Rendsburg.
    Projekt pn. „Młodzi mistrzowie..” był współfinansowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej w Warszawie.

  19. 7 czerwca 2014 r. w Pocysterskim Zespole Klasztorno-Pałacowym w Rudach odbyły się uroczystości jubileuszowe z okazji 10. rocznicy partnerstwa pomiędzy Powiatem Raciborskim a niemieckim miastem Rendsburg. W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele władz miasta na czele z burmistrzem Pierrem Gilgenastem oraz delegacja z partnerskiego powiatu Elbe-Elster. Samorząd powiatu raciborskiego reprezentowali Starosta Raciborski oraz członkowie Zarządu i Rady Powiatu Raciborskiego i zaproszeni goście, w tym poseł na Sejm RP Henryk Siedlaczek oraz absolwenci Zespołu Szkół w Rudach - uczestnicy wymian edukacyjno-kulturowych. Po części oficjalnej, którą wieńczył program artystyczny uczniów miejscowej szkoły, uczestnicy uroczystości zwiedzili opactwo. Zakończeniem wydarzenia było symboliczne posadzenie drzewa przez przedstawicieli miasta Rendsburg, Powiatu Raciborskiego oraz powiatu Elbe-Elster na terenie opactwa.Ponadto w piątek delegacja z miasta Rendsburg odwiedziła tut. starostwo i spotkała się z kierownictwem urzędu. W trakcie pobytu niemieccy samorządowcy uczestniczyli w wielu wydarzeniach o charakterze kulturalnym - zwiedzanie miasta Raciborza, w tym Zamku Piastowskiego, gmin: Pietrowice Wielkie (m.in. Centrum Społeczno-Kulturalne) oraz Krzyżanowice (kuźnia Jana Sochy, młyn wodny Franciszka Pawlika).
    W sobotni wieczór wszyscy goście uczestniczyli w III Festiwalu Piosenki Europejskiej, który odbył się na scenie Zamku Piastowskiego w Raciborzu.

  20. W dniach 28 sierpnia – 2 września 2014 r. dwudziestojednoosobowa reprezentacja Powiatu Raciborskiego uczestniczyła w międzynarodowym projekcie pn. „My w Europie wzrastamy razem – ożywianie miast partnerskich jako dynamiczny motor dla spotkań mieszkańców w Europie” w partnerskim samorządzie miasta Rendsburg (Niemcy). W ramach wydarzenia zorganizowane zostały m.in. warsztaty, konferencje, wykłady, panele dyskusyjne oraz obchody 75. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. Wydarzeniu towarzyszył także Festiwal „Rendsburska Jesień”, w ramach którego odbywały się prezentacje grup kulturalnych i artystycznych oraz targi promocyjne regionów partnerskich. W dziedzinie kultury Raciborszczyznę reprezentował zespół wokalny „Miraż” z Młodzieżowego Domu Kultury oraz uczniowie Zespołu Szkól Ogólnokształcących w Rudach, natomiast walory ziemi raciborskiej prezentowali pracownicy Agencji Promocji Ziemi Raciborskiej i Wspierania Przedsiębiorczości na Zamku Piastowskim w Raciborzu.  Podczas pobytu odbyły się także uroczystości jubileuszowe Miasta Rendsburg z trzema samorządami tj. z Powiatem Raciborskim, holenderskim miastem Almere oraz estońskim miastem Hapsaalu.

  21. W dniach 11-14 czerwca 2015 r. troje wokalistów z Rendsburga wraz z opiekunem uczestniczyło w IV Festiwalu Piosenki Europejskiej. Młodzież wspólnie z uczestnikami z Estonii, Ukrainy i Czech wzięła udział w warsztatach wokalnych, jam session oraz międzynarodowych warsztatch nt. bezpieczeństwa. Wokalistom towarzyszyła dwuosobowa delegacja oficjalna. W trakcie pobytu delegacja udała się m.in. do Zamku w Pszczynie i wzięła udział w uroczystości 25-lecia samorządu.

  22. W dniach 2- 5 lipca 2015 r. w powicie gościła grupa artystów z Rendsburga oraz z partnerskiego miasta Vierzon (Francja). Goście wraz z artystami z powiatu przygotowali wystawę prac, która został oficjalnie otwarta 4 lipca 2015 r. w domu książęcym w Zamku Piastowskim w Raciborzu. Powiat raciborski reprezentują prace Gabrieli Habrom-Rokosz, Magdaleny Gogół-Peszke oraz Grzegorza Tomasiaka. W ten sposób w salach wystawienniczych raciborskiego zamku do 20 lipca można było oglądać prace aż 19 artystów. Podczas wizyty artyści zwiedzili także opactwo w Rudach, kolejkę wąskotorową i atrakcje turystyczne Raciborza.

  23. W dniach 11-25 listopada 2015 r. w Rendsburgu (Rathaus) odbył się drugi etap polsko-niemiecko-francuskiej wystawy prac artystów, w której prezentowane są prace trzech twórców z powiatu raciborskiego.

  24. W dniach 16-19 czerwca 2016 r. w powiecie raciborskim gościła 2-osobowa delegacja z miasta Rendsburg. Goście uczestniczyli w otwarciu kaplicy zamkowej, jubileuszu 15-lecia partnerstwa z powiatem Märkischer Kreis oraz Dniach Raciborza.

  25. W dniach 28 lipca – 1 sierpnia 2016 r. w partnerskim mieście Rendsburg odbyły się IX Międzynarodowe Igrzyska Młodzieżowe. Prawie 700 zawodników i zawodniczek z siedmiu krajów rywalizowało w dziesięciu dyscyplinach. W wydarzeniu uczestniczyła też 53-osobowa reprezentacja ziemi raciborskiej: lekkoatleci (MKS SMS Victoria Racibórz / Zespół Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego w Raciborzu), pływacy (MKS SMS Victoria Racibórz / Zespół Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego w Raciborzu), koszykarze (RKK UKS „Jedynka” Racibórz), piłkarki ręczne (UKS "Start" Pietrowice Wielkie), a w dziedzinie kultury – grupa taneczna "SKAZA" działająca przy Raciborskim Centrum Kultury. W wydarzeniu uczestniczyła także delegacja oficjalna powiatu, której przewodniczył starosta raciborski.

  26. W dniach 27 czerwca - 1 lipca 2017 r. w powiecie raciborskim gościła drużyna piłkarek ręcznych z Rendsburga (17 osób), która wzięła udział w 1. Międzynarodowym Turnieju Piłki Ręcznej Dziewcząt (rocznik 2000-2002). W turnieju uczestniczyło 5 zespołów, w tym UKS Start Pietrowice Wielkie. W rywalizacji sportowej drużyna z Rendsburga zajęła 3. miejsce.

  27. W dniach 28 czerwca - 1 lipca 2017 r. w powiecie gościła 2-osobowa delegacja oficjalna z wiceburmistrz Annegret Bruhns na czele. Delegacja wzięła udział m.in. w 1. Międzynarodowym Turnieju Piłki Ręcznej Dziewcząt (rocznik 2000-2002), zwiedziła Racibórz (Zamek Piastowski, Muzeum, tut. starostwo) oraz Rudy (Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy, Kolejka Wąskotorowa). Podczas wizyty spotkała się także z członkami zarządu i radnymi.

  28. W dniach 8-13 lipca 2018 r. pięcioosobowa grupa młodzieży wraz z opiekunami poznawała ciekawe zakątki powiatu raciborskiego, m.in. Rudy Raciborskie,  pływała kajakami po Odrze oraz zwiedziła Zamek Piastowski w Raciborzu. Ponadto udała się do Opavy i Opola.

  29. w dniach 20-23 maja 2019 r. w powiecie gościła kilkuosobowa grupa przedstawicieli miasta Rendsburg. Delegacja spotkałą się m.i.n ze starostą raciborskim oraz przewodniczącym Komisji Edukacji, Kultury, Sportu i Promocji.

  30. W dniach 29 maja - 1 czerwca 2019 r. w Raciborzu gościła drużyna piłkarek ręcznych HSG SCHÜLP/WESTERRÖNFELD/RENDSBURG. Zawodniczki wzięły udział w 2. TURNIEJU PRZYJAŹNI „PRZAJA HANDBALLOWI”, który odbył sięw Arenie Rafako w Raciborzu. Razem z nimi rywalizowały piłkraki ręczne UKS Start Pietrowice Wielkie i drugoligowe drużyny z Dobrzenia Wielkiego i Michałkowic.  Dziewczęta zagrały także w turnieju w XI LOS OSPR w Gliwicach, uczestniczyły w meczu pokazowym w Szkole Podstawowej w Rudniku. W trakcie pobytu drużyna z Rendsburga miała czas na zwiedzanie i integrację. Była wizyta w H2Ostróg, rozgrywki w kręgle, zwiedzanie zamku piastowskiego, a także ognisko na campingu Obora.

  31. W dniach 5-9 września 2019 r. delegacja powiatu raciborskiego, której przewodniczył starosta raciborski, przebywała w Rendsburgu (Niemcy, Szlezwik-Holsztyn), gdzie uczestniczyła w obchodach 15-lecia współpracy partnerskiej powiatu raciborskiego i Rendsburga. W tym samym czasie Rendsburg świętował także jubileusz 30-lecia współpracy z  miastem Haapsalu w Estonii. Ponadto nad Kanałem Kilońskim miasta partnerskie, prezentowały się w specjalnie przygotowanej strefie wystawowej podczas Schleswig-Holstein Netz Cup 2019, prestiżowym, międzynarodowym wyścigu wioślarskich ósemek mężczyzn na unikalnym dystansie 12,7 km. Powiat promował walory turystyczne ziemi raciborskiej. Odwiedzający stoisko otrzymywali broszury informacyjne, gadżety, wyroby rękodzielnicze, a także raciborskie słodycze.

  32. W dniach 20-22 września 2019 r. delegacja partnerskiego miasta Rendsburg (Niemcy, Szlezwik-Holsztyn) na czele z burmistrzem Pierrem Gilgenastem przebywała w powiecie raciborskim, gdzie uczestniczyła w obchodach 15-lecia współpracy partnerskiej. W ramach tych obchodów na terenie starostwa odsłonięto pamiątkowe drzewo i kamień, a w siedzibie Zamku Piastowskiego w Raciborzu odbyła się część oficjalna jubileuszu oraz  występ artystyczny. Przedstawiciele delegacji niemieckiej mieli również okazję bliższego poznania atrakcji powiatu, m.in. zwiedzili raciborski browar oraz gminę Krzyżanowice.

  33. W dniach 29.09-02.10.2022 r. w powiecie raciborskim odbyły się obchody 10-lecia partnerstwa Powiatu Raciborskiego i Elbe-Elster, w których wzięła udział również reprezentacja miasta Rendsburg. Poza oficjalną uroczystością, podczas której podpisano deklarację woli o kontynuacji współpracy, przygotowano również towarzyszące jubileuszowi atrakcje. Zaproszone delegacje m.in. zwiedziły ruiny pałacu w Sławikowie i wyremontowany budynek Sądu Rejonowego w Raciborzu oraz wypiły słynną kawę mrożoną w kawiarni „Piotruś”.




  34. W dniu 06 października 2023 r. w restauracji w Szymocicach odbyło się uroczyste podpisanie Aktu Partnerskiego przez starostów Powiatów Raciborskiego i Nakielskiego. Tego dnia symbolicznie rozpoczęto oficjalną współpracę, którą na miejscu swoją obecnością i życzeniami wsparli przedstawiciele wszystkich partnerskich i zaprzyjaźnionych miast i powiatów. Miasto Rendsburg reprezentowała 4 osobowa delegacja w składzie: Matthias Bruhn - Zastępca Prezydenta Miasta Rendsburg, Fritjof Wilken - Radny Miejski, Jolante Zmuda - Radna Miejska. To międzynarodowe spotkanie partnerskie, które odbyło się w ramach obchodów 25-lecia Powiatu Raciborskiego, miało również ciąg dalszy. W celu bliższego poznania naszego regionu oraz jego atrakcji, a także pogłębienia wzajemnych relacji, goście z powiatu nakielskiego i zza granicy zwiedzili Muzeum w Raciborzu oraz Zabytkową Kopalnię Srebra w Tarnowskich Górach.

 

początek strony