Pożary lasów

Zagrożenie pożarowe lasów jest związane z nieostrożnością ludzi oraz nagminnym naruszaniem przepisów przeciwpożarowych, przede wszystkim:

• używaniem otwartego ognia w lasach, to jest: paleniem papierosów, ognisk, użytkowaniem grilli,
• wyrzucaniem niedopałków papierosów z przejeżdżających przez tereny leśne samochodów oraz pociągów,
• wypalaniem roślinności i pozostałości rolniczych.

Często zdarzają się również, niestety umyślne podpalenia oraz przeniesienia pożaru z terenów pól lub nieużytków. Podatność lasów na pożar zależy przede wszystkim od warunków pogodowych. Wpływają one na wilgotność ściółki, której spadek poniżej 28% znacznie zwiększa podatność na zapalenie ściółki. Las jest doskonałym materiałem palnym. Jednak, aby powstał pożar potrzebne jest źródło ognia - to człowiek odpowiada za ponad 90% pożarów lasów. Większość pożarów występuje przy najwyższym III stopniu zagrożenia pożarowego lasu. Z reguły mają one charakter powierzchniowy, pali się poszycie leśne, zarośla i pojedyncze drzewa. Utrzymujące się wysokie temperatury powodują wysychanie ściółki i roślinności dna lasu. Najbardziej zagrożone pożarem są lasy młode, zwłaszcza sadzone przez człowieka. W takich drzewostanach ogień w pokrywie ściółkowej łatwo przeistacza się w pożar wierzchołkowy, trudny do opanowania i ugaszenia.

 Największe znaczenie w ocenie zagrożenia pożarowego mają:

• opady,
• prędkość wiatru,
• natężenie promieniowania słonecznego,
• temperatura powietrza,
• wilgotność powietrza.

Oprócz warunków przyrodniczo-leśnych na zagrożenie pożarowe duży wpływ ma dostępność do terenów leśnych dla ogółu ludności oraz rozwijający się ruch turystyczny. Zwiększa to prawdopodobieństwo pojawienia się źródeł ognia mogących wzniecić pożar. W przypadku utrzymującego się katastrofalnego zagrożenia pożarami, występującego najczęściej w okresie wakacyjnym, wprowadzane są okresowe zakazy wstępu do lasu. W przypadku wystąpienia 5 dniowego okresu, w którym wilgotność ściółki mierzona o godz. 9.00 jest niższa od 10% nadleśniczy, dyrektor parku narodowego wprowadza zakaz wstępu do lasu. Podstawą do wprowadzenia zakazu są określane codziennie prognozy zagrożenia pożarowego lasu.

Aby uniknąć niebezpieczeństwa powstania pożarów w lasach apelujemy do wszystkich przebywających na tych terenach o przestrzeganie kilku podstawowych zasad:

• Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.
• W lasach i na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od granicy lasów zabronione jest:
  
  
  • używanie ciągnika lub innej maszyny bez należytego zabezpieczenia przed iskrzeniem,
  • rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lub zarządcę lasu,
  • pozostawianie roznieconego ognia,
  • korzystanie z otwartego płomienia,
  • wypalanie wierzchniej warstwy gleby lub pozostałości roślinnych,
  • palenie tytoniu, z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi, a także porzucanie nie ugaszonych zapałek lub niedopałków papierosów,
  • dopuszczanie się innych czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo pożaru.
• Nie wchodźmy na uprawy leśne i do młodników o wysokości do 4 m.
• Poruszajmy się pojazdami mechanicznymi i zaprzęgowymi tylko drogami oznakowanymi drogowskazami.
• Zapamiętajmy, co określają stopnie zagrożenia pożarowego w lasach:
  
  
  • 0 - brak zagrożenia,
  • I - zagrożenie małe,
  • II - zagrożenie duże; bądź ostrożny,
  • III - zagrożenie katastrofalne; nie wolno rozpalać ognisk nawet w miejscach wyznaczonych, zwróć uwagę, czy nie ma zakazu wstępu do lasu.
• Zwróć uwagę na tablice informujące o zakazie i dostosuj się do niego, gdyż chodzi tu również o Twoje bezpieczeństwo.

P A M I Ę T A J!
Wzniecić pożar lasu można bardzo łatwo o wiele trudniej go ugasić.

W płomieniach giną zwierzęta i ludzie. Tylko Ty możesz temu zapobiec.

Co zrobić gdy jesteś świadkiem pożaru?

Oceń sytuację:

• Jeżeli jest to zarzewie pożaru i zauważysz tlącą się pokrywę ściółkową, trawę, pojedyncze gałęzie na niewielkiej powierzchni (kilka m²), a także zboże lub ściernisko podejmij próbę jego ugaszenia.
  W tym celu wykorzystaj np.: gałęzie, koc, części ubioru, wodę (jeżeli jest dostępna), lub spróbuj przy pomocy łopaty odkryć wierzchnią warstwę ziemi by uniemożliwić rozprzestrzenianie się ognia.
  Następnie zawiadom o zaistniałej sytuacji straż pożarną lub służby leśne.
• Jeżeli jest to pożar niemożliwy do ugaszenia przy pomocy dostępnych ci środków:
  
  
  • sprawdź czy jesteś w bezpiecznym miejscu, jeśli nie - uciekaj,
  • sprawdź, co się pali, ustal dokładny „adres” pożaru,
  • niezwłocznie zawiadom osoby znajdujące się w strefie zagrożenia, zaalarmuj STRAŻ POŻARNĄ TEL. 998 , POLICJĘ TEL. 997, TEL. ALARMOWY 112 lub inne osoby funkcyjne (może to być wójt, sołtys, leśniczy lub strażnik leśny),
  • podaj zebrane wcześniej informacje – cechy charakterystyczne pożaru (co się pali, gdzie, czy jest zagrożenie dla miejscowości),
  • podaj swoje dane personalne: imię i nazwisko oraz numer telefonu,
    z którego dzwonisz.
    

PAMIĘTAJ!

1. W przypadku rozprzestrzeniania się pożaru ewakuuj się w kierunku prostopadłym do kierunku wiatru.
2. Jeśli znajdziesz się w strefie zadymienia pochyl się nisko (przy ziemi jest mniej dymu) oraz osłoń usta i nos chustką lub częściami odzieży